සුලභ පළිබෝධනාශකයකින් මැඩියන්ට හානි

ජගත් පරිසර පුවත් 280 - 12.09.2018

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 12.09.2018, පි. 3 (Vidusara)

පළිබෝධනාශක ඇතුළු විවිධ කෘෂි රසායන ද්‍රව්‍යවලින් පරිසරයේ වෙසෙන වෙනත් ඉලක්ක නොවන මෙන්ම හිතකර ජීවීන්ට සිදුවිය හැකි හානි පිළිබඳව පර්යේෂණවලින් කරුණු අනාවරණය කර ඇත. මෙය පාරිසරික වශයෙන් මෙම රසායන ද්‍රව්‍යවලින් සිදුවන සැලකිය යුතු අහිතකර බලපෑමක් සේ සැලකේ.

මේ පිළිබඳව වන අලූත්ම වාර්තාව වන්නේ ක්ලෝර්පයිරිෆොස් (chlorpyrifos) නමැති සුලභව භාවිත වන පළිබෝධනාශකය මගින් සිදුවිය හැකි හානිය පිළිබඳ වාර්තාවයි. එම පර්යේෂණයට අනුව මෙම පළිබෝධනාශකයේ අඩු මාත‍්‍රාවලින් පවා උතුරුදිග දිවි මැඩියා (Northern Leopard frog - Lithobates pipiens) ලෙස හඳුන්වනු ලබන උතුරු අමරිකාවේ වාසය කරන මැඩි විශේෂයේ මොළයේ වර්ධනයට බාධා කරයි. මෙහි ඇති වැදගත්කම වන්නේ අදාළ රසායන ද්‍රව්‍යය අඩු මාත‍්‍රාවලින් තිබියදී ද මෙවැනි අහිතකර බලපෑමක් ඇතිකිරීමට හැකි වීමයි. එසේම අදාළ මැඩියාගේ ප‍්‍රධාන ආහාර ප‍්‍රභවය වන ප්ලවාංගවලට උක්ත පළිබෝධනාශකය මගින් බලපෑමක් ඇති නොවන අවස්ථාවේ දී පවා මේ හානිය මැඩියන්ට සිදුවීම විශේෂයකි.

ඕගනෝපොස්පේට කාණ්ඩයට අයත්වන මෙම පළිබෝධනාශකය 1965 වර්ෂයේ පමණ සිට කෘමීන් හා පණුවන් ඇතුළ පළිබෝධකයන් මර්ධනය කිරීම සඳහා පුළුල් ලෙස භාවිතයේ පවත්නා පළිබෝධනාශකයකි. එය කෘෂිකාර්මික ප‍්‍රදේශවල මෙන්ම කෘෂිකාර්මික නොවන ප‍්‍රදේශවලද භාවිත වන්නකි. මෙවැනි රසායනික ද්‍රව්‍ය ඇමරිකාවේ බොහෝ ජලධාරාවල බොහෝ විට අඩු මාත‍්‍රාවලින් දැකිය හැකිය. මේ රසායන ද්‍රව්‍යවලට මිනිසුන් මෙන්ම සතුන් ද නිරාවරණය වීම නිතැතින්ම සිදුවන්නකි. මේ නිසා ඇති විය හැකි සෞඛ්‍ය ගැටලූ අතර ස්නායු පද්ධතිය ආශ‍්‍රිත ගැටලූ දක්වා ඇති අතර මෙහි භාවිතය පිළිබඳ යම් යම් සීමාද පලවා තිබෙයි. ආරක්ෂිත යැයි සැලකෙන සාන්ද්‍රණයට වඩා අඩු මාත‍්‍රාවලින් නිරාවරණය වීමෙන් ක්ලෝර්පයිරිෆොස් මගින් හානි සිදුනොවන බවක් සාමාන්‍යයෙන් සැලකෙයි. එහෙත් මේ අධ්‍යයනයේදී එම පර්යේෂකයින් පෙන්වාදී ඇති ආකාරයට එවැනි මට්ටමකින් වුවද පෘෂ්ටවංශී සතුන්ගේ ස්නායු පද්ධතියට බලපෑමක් සිදුකරනු ඇතැයි හෙළි වී තිබීම වැදගත්ය. (මුලාශ‍්‍රය: Environmental Toxicology and Chemistry, DOI: 10.1002/etc.4240)