Sunday, September 30, 2018

කැස්බෑවන්ගේ මරණයට ප්ලාස්ටික් හේතුවන අයුරු ප‍්‍රමාණනය කිරීම

ජගත් පරිසර පුවත් 281 - 19.09.2018


ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 19.09.2018, පි. 3 (Vidusara)



මුහුදේ දැකිය හැකි ප්ලාස්ටික් කැබැලි විවිධ සමුද්‍ර ජීවීන්ට අනතුරුදායක විය හැකි බව ප‍්‍රකට කරුණකි. එ්වායේ පැටලීම නිසා ක්ෂීරපායින් වැනි ජීවීන් මිය යා හැකි අතර, එ්වා ශරීරගත වීමෙන්ද ජීවීන්ට විවිධ ආබාධ හා මරණය ඇති විය හැකිය. මේ පිළිබඳව සිදුකරන ලද අධ්‍යයනයකින් කැස්බෑවුන්ගේ ආහාර මාර්ගයට ඇතුළු වන ප්ලාස්ටික් කැබලි ගණන, එම සතුන්ගේ මරණයට හේතුවන ආකාරය ගැන කිසියම් ප‍්‍රමාණනය කිරීමක් සිදුකරන්නට උත්සාහ කර ඇත.

ප්ලාස්ටික් සතුන්ගේ ශරීරගත වීම නිසා ඇති වන බලපෑම පිළිබඳව අධ්‍යයනය කිරීම තරම් අසීරු කරුණකි. එ් සඳහා මෙම පර්යේෂකයින් යොදාගෙන ඇත්තේ වෙරළට ගසාගෙන ආ කැස්බෑවුන් පිළිබඳ දත්ත හා කැස්බෑවුන්ගේ මරණ පරීක්ෂණ වාර්තාය. මෙමගින් අනාවරණය කරගෙන ඇති තොරතුරු අනුව කැස්බෑවුන්ගේ මරණ සඳහා ප්ලාස්ටික්වල බලපෑම සම්බන්ධව අදහසක් ලබාදීමට ඔවුන්ට හැකිවී තිබෙයි.

මේ අනුව ප්ලාස්ටික් කොටස් 200කට වැඩි ප‍්‍රමාණයක් යම් කැස්බෑවෙකුගේ ශරීරගත වී ඇත්නම් එම සතාගේ මරණය වැළැක්විය නොහැකිය. එමෙන්ම ප්ලාස්ටික් කොටස් 14ක් පමණ ශරීරගත වූ කැස්බෑවකු මරණයට පත්වීමේ සම්භාවීතාවය 50%කි. එක් ප්ලාස්ටික් කැබැල්ලක් ශරීරගත වීම නිසා මරණයට පත් වීමේ හැකියාව 22%කි. මෙම සතුන්ගේ ආහාර මාර්ගයට ඇතුළුවන කිසිවක් වමාරා පිටතට බැහැර කළ නොහැකි නිසා මේ තත්ත්වය ඇතිවෙයි. මේ නිසා කුඩා තුනී ප්ලාස්ටික් කැබැල්ලකින් පවා ආහාර මාර්ග පද්ධතිය අවහිර වී කැස්බෑවුන් මරණයට පත් විය හැකිය.

එසේම ප්ලාස්ටික් ශරීරගත වීම නිසා මරණයට පත්වීමේ අවදානම වඩාත් ඉහළ වන්නේ තරුණ හා කුඩා සතුන්ටය. මේ පර්යේෂකයන් පෙන්වා දෙන ආකාරයට ලෝකයේ වාසය කරන කැස්බෑවුන් අතරින් අඩක් පමණ ප‍්‍රමාණයකගේම ප්ලාස්ටික් ශරීරගත වී ඇත. සාගර ප‍්‍රදේශ අනුවද ප්ලාස්ටික් ශරීරගත වීමේ අවදානම වෙනස් වෙයි. නිදසුනක් ලෙස ගතහොත්, බ‍්‍රසීල වෙරළාසන්නයේ ජීවත්වන කොළ කැස්බෑවන් අතරින් 90%කට අධික ප‍්‍රමාණයකගේ ශරීරයේ ප්ලාස්ටික් ශරීරගත වී ඇත.

සමස්තයක් ලෙස ගත්විට මේ තත්ත්වය ඇතැම් කැස්බෑ විශේෂවල අනාගත පැවැත්ම හා සම්බන්ධව පවා වැදගත් විය හැකි තත්ත්වයකි. මෙහිදී අවධානය යොමු විය යුතු අනෙක් කරුණ වන්නේ, මේ වන විටද සැලකිල්ලට ලක්ව ඇති, සාගරයට ප්ලාස්ටික් අපද්‍රව්‍ය එකතුවීම වැළැක්වීමේ ඇති වැදගත්කමය. (මුලාශ‍්‍රය: Scientific Reports, DOI: 10.1038/s41598-018-30038-z)

No comments:

Post a Comment