ජගත් පරිසර පුවත් 279 - 05.09.2018
ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 05.09.2018, පි. 3 (Vidusara)
ලෝකයේ ජෛව විවිධත්වය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වැඩි වැඩියෙන් පරිසර පද්ධති ආරක්ෂා කළ යුතු බව සාමාන්‍ය පිළිගැනීමය. ඇතැම් ගණනය කිරීම් අනුව ලෝකයේ භූමි ප‍්‍රමාණයෙන් අඩක් පමණ එ් සඳහා ආරක්ෂා කළ යුතු වෙයි. එහෙත් පසුගිදා ප‍්‍රකාශයට පත් එක් අධ්‍යයනයකට අනුව වඩාත් වැදගත් වන්නේ අප ආරක්ෂා කරන භූමි ප‍්‍රමාණය නොව ජෛව විවිධත්වය සම්බන්ධව එහි ඇති ගුණාත්මක බවයිි. එ් අනුව ජෛව විවිධත්වය වඩාත් සාර්ථකව හා සම්පූර්ණව ආරක්ෂා කිරීමට නම් සංරක්ෂණ බලධාරීන් අවධානය යොමු කළයුත්තේ වැදගත් වාසස්ථාන (නැහ ය්ඉසඒඑි* පිළිබඳවය. විශේෂයෙන් ආරක්ෂිත ප‍්‍රදේශවලින් පිටත පිහිටා ඇති එ්වා පිළිබඳවය. අඩු ව්‍යාප්තියක් ඇති ජීවී විශේෂ ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා මෙය වැදගත් වෙයි.
ලෝකයේ ජෛව විවිධත්වය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ආරක්ෂිත තත්ත්වය පත් කර ඇති ප‍්‍රදේශ අතරින් වැඩි ප‍්‍රමාණයක් ඈත දුෂ්කර ප‍්‍රදේශවල පිහිටා ඇති, දැඩි ශීත හෝ ශුෂ්ක වැනි ආන්තික තත්ත්ව පවත්නා ප‍්‍රදේශ වෙයි. එහෙත් මේ ප‍්‍රදේශවල දැකිය හැක්කේ සාපේක්ෂව අඩු ජීවී විශේෂ ප‍්‍රමාණයකි. මේ පර්යේෂකයන් පෙන්වාදී ඇති ආකාරයට ලෝකයේ භූමි ප‍්‍රමාණයනේ අඩක් පමණ වූ භූමියක් ආරක්ෂා කිරීමෙන් අද ආරක්ෂිත තත්ත්වයේ ඇති ජීවී විශේෂ ප‍්‍රමාණයට වඩා වැඩි ප‍්‍රමාණයක් ආරක්ෂා කළ නොහැකි විය හැකිය.
මේ අධ්‍යයනයේදී ලෝකයේ ආරක්ෂිත ප‍්‍රදේශ හා ක්ෂීරපායින්, පක්ෂීන් හා උභයජීවීන්ගේ ව්‍යාප්තිය පිළිබඳ තොරතුරු සමපාත වන ආකාරය සිතියමක් මගින් අධ්‍යයනය කර තිබෙයි. මේ අනුව පෙනී ගොස් ඇත්තේ ඇතැම් ජීවී විශේෂවල අඩවියෙන් කොටසක් ආරක්ෂිත ප‍්‍රදේශ තුළ ඇතත් බරපතළ හිදැස් පවත්නා බවයි.
මෙම අධ්‍යයනයෙන් ලබා දෙන පණිවුඩය පැහැදිලිය. ජීවී විශේෂ ආරක්ෂා කිරීම සඳහා කළ යුත්තේ හුදෙක් භූමිය ආරක්ෂා කිීම නොව එ් සඳහා අවශ්‍ය, වැදගත් හා නිවැරදි ස්ථාන ආරක්ෂා කිරීමය. භූමිය ආරක්ෂා කිරීම වෙනත් ආකාරවලින් වැදගත් බව සැබෑ වුවද, ජීවී විශේෂ ආරක්ෂා කිරීමට නම් අඩු ආරක්ෂාවක් ඇති ජීවී විශේෂ ජීවත්වන ප‍්‍රදේශ හඳුනාගත යුතුව තිබෙයි. මෙවැනි ප‍්‍රදේශ අතර මේ වන විටත් මානව බලපෑම් දැඩි ලෙස දැකිය හැකි ප‍්‍රදේශවල ඉතිරි වී ඇති කුඩා ප‍්‍රමාණයේ බිම් ප‍්‍රදේශ තිබිය හැකිය. මේවා ආරක්ෂා කිරීම ඉතා වැදගත්ය. (මූලාශ‍්‍රය: Science Advances, DOI: 10.1126/sciadv.aat2616)
No comments:
Post a Comment