ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 27.03.2013
Vidusara - World Environmental News (27.03.2013)මෝසම් වැස්ස ඉහළ ගියේ ස්වභාවික විචල්‍යතාවලින්
මෑතදී ප‍්‍රකාශයට පත්ව ඇති අධ්‍යයනයකට අනුව, මෝසම් වැස්සේ තීව‍්‍රතාවය මෑත කාලයේදී ඉහළ යෑම සඳහා දේශගුණයේ ස්වභාවික විචල්‍යතා හේතු වී තිබේ. මේ බව හෙළි වී ඇත්තේ 1970 දශකයෙන් පසු ගතවූ දශක තුනක පමණ කාලයේදී ලෝකයේ උතුරු අර්ධගෝලයේ දේශගුණික තත්ත්වය පිළිබඳව අධ්‍යයනය කිරීමෙනි. මේ කාලය ඇතුළත ලෝකයේ සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 0.4කින් පමණ ඉහළ ගොස් ඇති අතර මෝසම් වැස්ස වඩාත් තීව‍්‍ර වී තිබේ. අදාළ කාලය තුළ ග‍්‍රීෂ්ම ඍතුවේ මෝසම් වැස්ස 9.5%කින් පමණ ඉහළ ගොස් ඇති බව ගණනය කර ඇත. මෙය මේ වන විට හරිතාගාර ආචරණය නිසා ඇතිවිය හැකි බවට පුරෝකථනය කර ඇති 2.6%ක පමණ අගය හා සංසන්දනය කරන විය විශාල ලෙස වෙනස්ය.
මේ අනුව මෝසම් වැස්ස සඳහා මිහිතලය උණුසුම්වීමට වඩා වැඩි බලපෑමක් ස්වාභාවික දේශගුණික විචල්‍යතා මගින් ඇති කරන බව පෙනේ. එල් නිනෝ හා ලා නිසා තත්ත්වය මෝසම් වැස්සට බලපෑම් කරන මෙවැනි ස්වාභාවික සංසිද්ධි දෙකකි. අත්ලාන්තික් බහු දශකමය දෝලනය වැනි සිදුවීම්ද මීට බලපෑමක් කරයි. කෙසේ වෙතත් මේ ස්වාභාවික විචල්‍යතා පිළිබඳ අපේ ඇති අවබෝධය එතරම් පුළුල්වූවක් නොවේ.
මෝසම් වැස්සේ ඇති වන වෙනස්වීම් ආසියානු කලාපයේ රටවල් ගණනාවකට යම් බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය. උතුරු අර්ධගෝලයේ රටවල වෙසෙන ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට 60ක් පමණ පිරිසකට බලපෑම් කළ හැකි මෝසම් වැසිි පිළිබඳ පුරෝකථන සිදුකිරීමද සංකීර්ණ වූ කාර්යයකි. (මූලාශ‍්‍රය: Proceedings of the National Academy of Sciences, DOI: 10.1073/pnas.1219405110)
