වාර්ෂික දේශගුණ සමුළුව ආරම්භ වෙයි

ජගත් පරිසර පුවත් 291 - 05.12.2018

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 05.12.2018, පි. 3 (Vidusara)

වාර්ෂිකව පැවැත්වෙන එක්සත් ජාතීන්ගේ දේශගුණ සමුළුව පසුගියදා පෝලන්තයේ කටෝවිස් නගරයේදී පසුගියදා ආරම්භ විය. සමුළුවේ කිසියම් ප‍්‍රගතියක් අත්පත් කරගැනීම සඳහා එයට සහභාගි වන පිරිස්වල ඉල්ලීම හමුවේ එහි කටයුතු එක් දිනක් කලින් ආරම්භ කරන්නට පියවර ගෙන ඇත.

දේශගුණ වෙනස් වීම වැළැක්වීම සඳහා 2015 වර්ෂයේදී සම්මත කරගත් පැරිස් ගිවිසුම ක‍්‍රියාත්මක වීමට නියමිතව ඇත්තේ 2020 වර්ෂයේදීය. එයට පෙර අවසන් කරගත යුතු එක විය යුතු කරුණු රැුසක් ඇති බැවින් කඩිනමින් පියවර ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය බව විද්‍යාඥයින්, පරිසරවේදීන් ආදී වැඩි දෙනාගේ අදහස වෙයි. විශේෂයෙන් ඉදිරි වසර දෙක ඇතුළත තීරණාත්මක පියවර ගැනීම වැදගත් බව පොදු පිළිගැනීමය. මීට පෙර දේශගුණ සමුළුවල සභාපතිත්වය දැරූ සිවුදෙනෙක් පසුගිය ඉරිදා නිකුත් කළ නිවේදනයකින් ඉල්ලා තිබුනේ ද කඩිනමින් පියවර ගත යුතු බවය.

විශේෂයෙන් මීට සති කිහිපයකට පෙර දේශගුණ වෙනස් වීම පිළිබඳ අන්තර්රාජ්‍ය මණ්ඩලය (IPCC) විසින් නිකුත් කරන ලද වාර්තාවකින් ද කියැවුනේ පැරිස් ගිවිසුමේ සඳහන් ඉලක්ක අත්පත් කරගැනීමට දැනට ගෙන ඇති පියවර ප‍්‍රමාණවත් නොවන බවයි. එහි පැහැදිලිව සඳහන් වූ පරිදි, එම ඉලක්ක සාක්ෂාත් කරගැනීමට නම් 2030 වර්ෂය වන විට ලෝකයේ හරිතාගාර වායු විමෝචන ප‍්‍රමාණය 45%කික් අඩුකිරීමට පියවර ගත යුතුය. එහෙත් පැරිස් ගිවිසුම ප‍්‍රකාරව එ් එ් රටවල් ස්වේච්ඡුාවෙන් සිදුකිරීමට නියමිත හරිතාගාර වායු විමෝචන සීමා කිරීම්වලින් මේ ඉලක්කයට ළ``ගා වීම අපහසු බවද එහි දක්වා තිබෙයි. එසේම මේ වන විට ලෝකයේ හරිතාගාර වායු විමෝචන නැවතත් වර්ධනය වෙමින් ඇත. එ් වසර කිහිපයක් තිස්සේ විමෝචන බොහෝ දුරට එකම මට්ටමක පැවතීමෙන් පසුවය.

කෙසේ වෙතත් මේ සමුළුවේ වැඩි අවධානයක් යොමු වනු ඇත්තේ පැරිස් ගිවිසුම ක‍්‍රියාත්මක වන ආකාරය පිළිබඳව වන තාක්ෂණික නීති රීති සකස් කිරීම සඳහාය. 2020 වර්ෂයේදී ගිවිසුම ක‍්‍රියාත්මක වීමට නම් මේ පැරිස් රීති සම්පූර්ණ වී තිබිය යුතුය. මේ වන විට සකස් කර ඇති මෙම ලේඛන දීර්ඝ එ්වා වන අතර, ඒවායේ ඇතැම් කරුණු පිළිබඳව තවමත් මතභේද පවතියි. එ් අතර, හරිතාගාර වායු මැනීම, වාර්තාකරණය වැනි කටයුතු හා දේශගුණ අරමුදල් සැපයීම වැනි කටයුතු සම්බන්ධ කරුණු මූලික වෙයි. ගිවිසුමට සම්බන්ධ රටවල දැකිය හැකි වෙනස්කම් හේතුවෙන් මේ පිළිබඳව එක`ගතාවලට එළැඹීම තරමක් සංකීර්ණ කටයුත්තකි.

දේශගුණ සමුළුව අවසන් වීමට නියමිතව ඇත්තේ දෙසැම්බර් මස 14 වන දිනය.