ජගත් පරිසර පුවත් 286 - 24.10.2018
ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 24.10.2018, පි. 3 (Vidusara)
චීනයේ අධික වායු දූෂණය - විශේෂයෙන් ශීත ඍතුසමයේදී ඇති වන අධික වායු දූෂණය - බරපතළ ප‍්‍රතිවිපාක ඇති කර තිබෙයි. ගණනය කර ඇති ආකාරයට අංශුමය ද්‍රව්‍ය නිසා ඇතිවන වායු දූෂණයෙන් වාර්ෂිකව මියයන ජනතාවගේ ප‍්‍රමාණය මිලියනයක් පමණ වෙයි. මේ තත්ත්වය එරට පිළිබඳව අයහපත් චිත‍්‍රයක් ඇති කිරීමටද සමත්ව ඇත. මේ තත්ත්වය පාලනය කිරීම පිණිස එරට බලධාරීන් පසුගිය වසර පහළොවක පමණ කාලයක් තිස්සේ විශාල මුදලක් වැයකරමින් පියවර ගෙන ඇත.
ඊට අදාළව ගෙන ඇති ප‍්‍රධානතම පියවර වන්නේ ගල්අඟුරු බලාගාරවලින් නිකුත්වන සල්ෆර් ඩයොක්සයිඞ් වායු විමෝචන අඩු කිරීම සඳහා පියවර ගැනීමයි. එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස 2005 වර්ෂයෙන් පසුව සල්ෆර් ඩයොක්සයිඞ් වායු විමෝචන අඩු කිරීමට හැකියාව ලැබී ඇත. එහෙත් ඒ හා සමගාමීව අංශුමය ද්‍රව්‍ය නිසා ඇති වන වායු දූෂණයේ අඩුවීමක් හෝ ශීත ඍතුවේදී ඇති වන ආන්තික වායු දූෂණ තත්ත්වයේ අඩුවීමක් තවමත් දැකිය හැකි නොවීම ගැටලූවක් වී ඇත. මේ පිළිබඳව පැහැදිලි කිරීමක් සිදුකරන නව අධ්‍යයනයකට අනුව ශීත ඍතුවේදී ඇති වන මේ බරපතළ වායු දූෂණය වැළැක්වීමට නම් සිදු කළ යුත්තේ ෆෝමැල්ඩිහයිඞ් විමෝචන අඩු කිරීමය.
මෙහිදී අනාවරණය වී ඇති ආකාරයට වායුගෝලයේ දැකිය හැකි දුමාරය විශේලේෂණය කරන උපකරණවලින් සල්ෆේට ලෙස හඳුනාගෙන ඇති එක් සංයෝගයක් යන්නේ හයිඩ්‍රොක්සිමෙතේන් සල්ෆොනේට්ය. එය ෆෝමැල්ඩිහයිඞ් හා සල්ෆර් ඩයොක්සයිඞ් එක්වී සැදෙන්නකි. සල්ෆර් ඩයොක්සයිඞ් අඩු වුවද මේවා වායුගෝලයේ ඇති බැවින් වායු දූෂණය පවතී. ෆෝමැල්ඩිහයිඞ් නිකුත් කරන ප‍්‍රාථමික ප‍්‍රභව ලෙස හඳුනාගෙන ඇත්තේ රථවාහන විමෝචන හා තෙල් පිරිපහදු හා රසායනික කම්හල් වැනි මහා පරිමාණ කර්මාන්තය.
මෙම අධ්‍යයනයට සම්බන්ධ වූ පර්යේෂකයන් පෙන්වා දී ඇති ආකාරයට සල්ෆර් ඩයොක්සයිඞ් විමෝචන අඩු කිරීම සඳහා ක‍්‍රියාත්මක කර ඇති ප‍්‍රතිපත්තිවලට වඩා වැඩි ඵලදායී ප‍්‍රතිඵලයක් ෆොමැල්ඩිහයිඞ් අඩු කිරීම සඳහා ක‍්‍රියාත්මක කරන ප‍්‍රතිපත්තියකින් ලබාගත හැකිය. එමගින් ජීවිත ආරක්ෂා කරගැනීමට මෙන්ම වායු දූෂණය පාලනය සඳහා යොදවන මුදල් නිසි පරිදි භාවිතයට ගැනීමටද අවස්ථාවක් ඇති බව ඔවුන්ගේ අදහසයි. (මූලාශ‍්‍රය: Geophysical Research Letters, DOI: 10.1029/2018GL079309)
No comments:
Post a Comment