සාගරයේ ඉහළම ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් සාන්ද්‍රණය මධ්‍යධරණී මුහුදේ

ජගත් පරිසර පුවත් 358 - 06.05.2020

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 06.05.2020, පි. 7 (Vidusara Online)

http://www.vidusara.com/2020/05/06/feature6.html


සාගර පත්ලෙන් මෙතෙක් වාර්තා වූ ඉහළම ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් සාන්ද්‍රණය මධ්‍යධරණී මුහුදේ පත්ලෙන් සොයාගෙන ඇති බව පසුගියදා වාර්තා විය. ඉතාලියට නුදුරු ප්‍රදේශයක මධ්‍යධරණී මුහුදෙන් ලබාගත් තැන්පතුවලින් මේ ඉහළ ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් සාන්ද්‍රණය වාර්තා වී ඇත. එය වර්ග මීටරයකට ප්ලාස්ටික් කොටස් මිලියන 1.9ක පමණ වාර්තාගත අගයකි. ඇඳුම් හා විවිධ කෘත්‍රිම රෙදිපිළිවලින් ලැබුණු ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් අංශු මෙන්ම වෙනත් ප්ලාස්ටික් ද්‍රව්‍ය කැඩී බිඳී සැකසුණු ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් කොටස් ද මීට ඇතුළත්ය.

ගොඩබිම සිට මෙන්ම නැව් ආදියෙන්ද බැහැර වන ප්ලාස්ටික් සාගර ප්‍රවාහ මගින් සාගරයේ ඇතැම් තැන්වල ක්ෂුද්‍රප්ලාස්ටික් ලෙස එක්රැස් වේ. සාගර ප්‍රවාහ මගින් ප්ලාස්ටික් කොටස් ගසාගෙන ගොස් තැන්පත් වන්නේ සාගරය පත්ලේ වැලි කඳු හැදෙන ආකාරයටම බව කියවෙයි. එවැනි ස්ථාන කිලෝමීටර් ගණන් දිගු විය හැකි සේම මීටර් ගණනාවක් උස් වූ තැන්පතු විය හැකිය. එවැන්නක කුඩා ප්‍රමාණයේ විවිධ අංශු විශාල ප්‍රමාණවලින් ඇති අතර, එවැනි තැනක ක්ෂුද් ප්ලාස්ටික් ද තැන්පත් වෙයි. මේ ස්ථාන ගැඹුරු මුහුදේ දැකිය හැකි දොරු () කැන්යොන් හා අගල් වැනි ස්ථානවල රැස්වේ. මේවා සමහරක් සාගර පත්ලේ ජෛව විවිධත්වය සම්බන්ධයෙන් වැදගත් ස්ථාන වන අතර, දැන් ප්ලාස්ටික් සම්බන්ධයෙන් ද වැදගත් ස්ථාන වී ඇත.

මීට පෙර සාගරයේ මතුපිට දැකිය හැකි ප්ලාස්ටික් පිළිබදව ලෝකයේ වැඩි අවධානයක් ‌යොමු වී තිබිණි. ඒ ප්‍රමාණය සාගරයට එක්වන ප්ලාස්ටික් ප්‍රමාණය හා සංසන්දනය කරන විට සැලකිය යුතු තරම් අඩු ප්‍රමාණයකි. එවිට ඉතිරි ප්ලාස්ටික් ඇත්තේ කොතැනකද යන්න ගැටලුවක් විය. (මූලාහ්‍රය - Science, DOI: 10.1126/science.aba5899)