කොරෝනා නිසා ජීවිත බේරෙන්නත් පුළුවන්!

ජගත් පරිසර පුවත් 358 - 06.05.2020

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 06.05.2020, පි. 7 (Vidusara Online)

http://www.vidusara.com/2020/05/06/feature6.html


නව්‍ය කොරෝනා වසංගතයේ ව්‍යාප්තිය හමුවේ ලෝකයේ බොහෝ රටවල ගමනාගමන හා කර්මාන්ත සීමා විය. ඒ නිසා වාතයේ ගුණාත්මත තත්ත්වය ඉහළ ගොස් ඇත. මාර්ගවල රථවාහන ධාවනය හා කර්මාන්ත අක්‍රිය වීම නිසා යුරෝපයේ ගල් අඟුරු භාවිතය 37%කින් ද, තෙල් භාවිතය තුනෙන් එකකින් ද අඩු වී ඇත. ඒ නිසා වාතයේ සිදුව තිබෙන වෙනස්කම් පසුගිය වර්ෂයේ මේ කාලයේදී පැවති තත්ත්වය හා සංසන්දනය කිරීමේදී හෙළි වි තිබෙයි. ඒ අනුව, ගතවූ මාසයක පමණ කාලයේදී වාතයේ නයිට්‍රජන් ඩයොක්සයිඩ් මට්ටම 40%කින් පමණ ද කුඩා ප්‍රමාණයේ අංශුමය ද්‍රව්‍ය (PM2.5) ප්‍රමාණය 10%කින් ද සාමාන්‍යයෙන් අඩු වී තිබෙයි.

මේ ප්‍රධාන වායු දූෂක නිසා යුරෝපයේ වාර්ෂිකව ඇති වන මරණ ප්‍රමාණය 470000ක් පමණ වෙයි. ගත වූ මාසයේ සිදු වූ පෙර කී වායු දූෂක අඩු වීම නිසා ඒ මිනිසුන් 7000ත් 20000ත් අතර ප්‍රමාණයක් (සාමාන්‍ය අගය 11000ක්) මරණයෙන් බේරාගැනීමට හැකි වනු ඇත. වැඩිම මරණ ප්‍රමාණයක් වළක්වා ගත හැක්කේ ජර්මනියේය. දෙවැන්න බ්‍රිතාන්‍යයේය. රෝග වශයෙන් ගත් විට ඒ අය‌ගෙන් 40%ක්ම හෘද රෝග නිසා මරණයට පත්විය හැකිව තිබූ අයයි. තවත් 17%ක් ශ්වසන රෝග නිසා මියයෑමට ඉඩ තිබූ අයයි. එසේම මේ හේතුවෙන් ඇදුම සෑදෙන ළමුන් ගණන 6000කින් පමණ අඩු වීම, හදිසි ප්‍රතිකාර ලබාගැනීම සඳහා පැමිණීම් 1900කින් අඩු විම, අඩුමාසයෙන් සිදුවන දරු උපත් 600ක් පමණ අඩු වීම ඇති බව සඳහන් වෙයි.

ලේකයේ සෙසු ප්‍රදේශ හා ගමනාගමන සීමා සිදුව ඇති මුළු කාලය ද සැලකූ විට මේ ප්‍රමාණය මීට වඩා ඉහළ යා හැකිය. එහෙත් නව්‍ය කොරෝනා වසංගතය නිසා ඇති වී තිබෙන මරණ ප්‍රමාණය වඩාත් බරපතළය. එබැවින් මෙම අධ්‍යයනයෙන් පෙනෙන වැදගත්ම දේ වන්නේ වාතය පිරිසිදුව තබා ගැනීම කෙතරම් වැදගත් ද යන්නය. ඒ සඳහා ගත හැකි පියවර කොරෝනා වසංගතය තුනී වී ගිය පසු ද ගත හැකිය. (ඹූලාශ්‍රය - Centre for Research on Energy and Clean Air, www.energyandcleanair.org)