එල් නිනෝ තත්ත්වයක් නොමැතිව ගෙවුණු උණුසුම අධිකම වර්ෂය 2017 වර්ෂයයි

ජගත් පරිසර පුවත් 275 - 08.08.2018

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම

විදුසර, 08.08.2018, පි. 3 (Vidusara)

එල් නිනෝ තත්ත්වයක බලපෑමක් නොමැතිව ගෙවී ගිය උණුසුමින් අධිකතම වර්ෂය ගත වූ 2017 වර්ෂය බව වාර්තාවක් මගින් පෙන්වාදී තිබෙයි. ඇමරිකානු කාලගුණ විද්‍යා සංගමය මගින් නිකුත්කරනු ලබන වාර්ෂික වාර්තාවක 2017 ප‍්‍රකාශනය වන මෙම වාර්තාව ලෝකය පුරා දේශගුණ විද්‍යාඥයින් පන්සියයක් පමණ පිරිසකගේ දායකත්වයෙන් සකස් කරනු ලබන්නකි. ඊට අනුව 2017 වර්ෂය යනු වාර්තා අනුව ඉහළම උෂ්ණත්වය අතින් තුන්වැනි තැන ගන්නා වර්ෂයද වෙයි. ඊට වඩා උෂ්ණත්වය අධික වූ වර්ෂ වී ඇත්තේ 2016 වර්ෂය හා 2015 වර්ෂය පමණකි.

2017 වර්ෂයේදී ලෝකයේ ඇතැම් රටවල ඉහළම උෂ්ණත්වය පිළිබඳ මෙතෙක් පැවැති වාර්තා අලූත් වී ඇත. ස්පාඤ්ඤය, බල්ගේරියාව, මෙක්සිකෝව හා ආර්ජන්ටිනාව මේ සඳහා උදාහරණ වෙයි. මේ අතර එම වර්ෂයේදී වායුගෝලයේ කාබන් ඩයොක්සයිඞ් වායු සාන්ද්‍රණය මිලියනයකට කොටස් 405 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත.

පැවති අධික උෂ්ණත්වය නිසා ඇති වූ තත්ත්ව වර්ෂය පුරාම දැකිය හැකි හැකි විය. නිදසුනක් ලෙස ආක්ටික් ප‍්‍රදේශයේ අයිස් මට්ටම චන්ද්‍රිකා වාර්තා සහිත වසර 37ක කාලයේ වාර්තා වූ අඩුම අගය වාර්තා කළේය. ආක්ටික් ප‍්‍රදේශයේ පැවති උෂ්ණත්වයද එම ප‍්‍රදේශයේ සාමාන්‍ය උස්ණත්වයට වඩා අංශක 3-4ක් පමණ අඩු විය. එසේම ලෝකයේ ග්ලැසියර දියවීම අඛණ්ඩව 38 වැනි වර්ෂයේදීද වාර්තා වී ඇත. සාමාන්‍ය ග්ලැසියරයක මීටර් 22ක් ඉවත් කිරීමට සමාන ග්ලැසියර දියවීමක් 1980 වර්ෂයේ සිට මේ දක්වා ඇති වී තිබෙන බව මෙම වාර්තාව පෙන්වා දෙයි. මේ අතර මුහුදු මට්ටම ඉහළ යෑම 1983 වර්ෂයේ පැවති සාමාන්‍ය මුහුදු මට්ටමේ සිට සෙන්ටි මීටර් 7.2ක් දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර, එය චන්ද්‍රිකා වාර්තා සහිත පසුගිය වසර 25ක කාලයේදී වාර්තා වී ඇති වැඩිම අගය වෙයි.

කලින් කලට ඇති වන ස්වාභාවික ක‍්‍රියාවලයක් වන එල් නිනෝ තත්ත්වයක දී පැසිෆික් සාගර ප‍්‍රදේශයේ උෂ්ණත්වය ඉහළ යයි. 

(මූලාශ‍්‍රය: State of the Climate in 2017, www.ametsoc.net)