නාගරික වනජීවීන් හඳුනාගැනීම

ජගත් පරිසර පුවත්

පරිසර පුවත් 489
විදුසර 2023-05-03, පි.2

පසුගිය සති අන්තයේ දී නගරවල ජීවත් වන වනජීවීන් පිළිබඳ නිරීක්ෂණය කරන තරඟයක් පවත්වන නගර රැසක් ආශ්‍රිතව පවත්වන ලදි. එහි අරමුණ වන්නේ ඒ ඒ නගරවලින් වැඩිම වනජීවීන් ප්‍රමාණයක් නිරීක්ෂණය කිරීමයි. මෙහි දී තමන්ගේ නාගරික ප්‍රදේශයෙන් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන වනජීවීන්ගේ ඡායාරූප iNaturalist.org වෙබ් අඩවියට එක් කිරීමෙන් දුර්ලභ වනජීවීන් හඳුනාගැනීම සිදු කෙරේ. මෙය ප්‍රජා විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලියකි.

නගර සොබාදහම අභියෝගය (The City Nature Challenge) නමින් 2016 වර්ෂයේ දී ආරම්භ වූ මේ ක්‍රියාවලිය මුලින්ම ලොස් ඇන්ජලීස් හා සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ නගරවල ජෛව විවිධත්වය නිරීක්ෂණය කිරීමක් විය. දැන් මෙය ජගත් මට්ටමින් ක්‍රියාත්මක වේ. පසුගිය වර්ෂයේ දී ලෝකය පුරා 67000න් පමණ නිරීක්ෂකයන් පිරිසක් විසින් සිදුකරන ලද නිරීක්ෂණ මිලියන 1.7ක් පමණ ප්‍රමාණයක් මගින් වනජීවී විශේෂ 50000ක් පමණ හඳුනාගැනීමට හැකි වී තිබේ. ඒ වර්ෂයේ දී වැඩිම නිරීක්ෂණය ප්‍රමාණය ලැබී ඇත්තේ බෙලීවියාවේ ලා පාස් නගරයෙන් වන අතර, දෙවන තැන ලැබුනේ දකුණු අප්‍රිකාවේ කේප්ටවුන් නගරයටය.

පසුගිය සති අන්තයේ දී සිදුකරනු ලබන නිරීක්ෂණවලින් පසුව ජයග්‍රාහකයා නම් කිරීමට නියමිතය. මෙය වැදගත් වන්නේ නාගරික පරිසරයේ ජීවත්වන බව නොසිතන වනජීවීන් පවා මේ මගින් හඳුනාගැනීමට අවස්ථාව ලැබීම නිසාය. මේ ඇතැම් ජීවින් දුරල්භ ජීවීන්ය. ඒ අනුව මෙය දැනුම්වත් කිරීමේ ක්‍රියාවලියක් ලෙස ද වැදගත් වේ.