Tuesday, February 7, 2023

ආරක්ෂිත ප්‍රදේශවලින් කෘමීන්ට ලැබෙන ආරක්ෂාව මදි!

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම


පරිසර පුවත් 483
විදුසර, 2023-02-08, පි. 2


සෙසු ජීවීන්ට මෙන්ම මිනිසුන්ට ද ප්‍රයෝජනවත් වන කෘමීන් දිනෙන් දින තර්ජනයට පත්වන ජීවී කාණ්ඩයකි. කෘමි ගහන දිනෙන් දින පිරිහී යන අතර, සංරක්ෂණ ප්‍රයත්නවල දී ද එතරම් අවධානයකට ලක් වී නැත. මේ පිළිබඳව අවධානය යොමු කර ඇති අධ්‍යයනයකින් පෙන්වා දී ඇත්තේ ලෝකයේ මේ වන විට පවත්නා ආරක්ෂිත ප්‍රදේශවලින් කෘමි විශේෂ අතරින් 76%ක් පමණ ප්‍රමාණයකට ප්‍රමාණවත් ආරක්ෂාවත් නොලැබෙන බවයි.

මේ බව අනාවරණය වී ඇත්තේ කෘමි විශේෂ 89151ක් පමණ ප්‍රමාණයක ව්‍යාප්ති සිතියම් සහ ආරක්ෂිත ප්‍රදේශවල සිතියම් සමග සංසන්දනය කිරීමකි. මේ අතර දැඩි ලෙස තර්ජනයට පත්ව ඇති බව සැලකෙන කෘමි විශේෂ ද වෙයි. මෙසේ කෘමි විශේෂ සඳහා ආරක්ෂිත බව අඩු ප්‍රදේශ අතර, දකුනු හා අග්නිදිග ආසියාව ද වේ. අනෙක් අතට විශේෂ 1876ක ව්‍යාප්ති සිතියම් හා ආරක්ෂිත ප්‍රදේශ සමඟ සමපාත වන්නේ නැත.

මේ අධ්‍යයනයේ දී අවධානය යොමුවී ඇත්තේ මිලියන 5.5ක් පමණ වන කෘමි විශේෂ අතරින් සුළු ප්‍රමාණයකි. ඉන් හෙළි වන තොරතුරු අනුව ආරක්ෂිත ප්‍රදේශ නිර්ණය කිරීමේ දී කෘමි විශේෂ සම්බන්ධව ද අවධානය යොමු විය යුතු බව මේ පර්යේෂකයන් විසින් පෙන්වා දී තිබේ. අනෙක් අතට ආරක්ෂිත ප්‍රදේශවල වාසය කරන කෘමි විශේෂ පවා තර්ජනයට ලක්ව ගහන හායනයට ලක් වන බව ද ඔවුහු පවසති.

මූලාශ්‍රය - One Earth, DOI: 10.1016/j.oneear.2022

No comments:

Post a Comment