Tuesday, December 27, 2022

කැනඩාවේ හිම වලස් ගහනයේ අඩුවීමක්

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම

පරිසර පුවත් 480 

විදුසර, 2022-12-28, පි. 2


කැනඩාවේ බටහිර හඩ්සන් බොක්ක ප්‍රදේශයේ වාසය කරන හිම වලස් ගහනය වර්ෂ පහක පමණ කාලයක් ඇතුළත 27%ක් පමණ ප්‍රමාණයකින් අඩු වී ඇතැයි එරට රජය පළකර ඇති වාර්තාවකින් පෙන්වා දී තිබේ. එහි සඳහන් පරිදි, 2016 වර්ෂයේ දී ප්‍රදේශයේ වාසය කළ වලස් ගහනය 842ක් වූ අතර, මේ වන විට එය 618ක් දක්වා අඩු වී ඇත.

එහි දී වැඩි අඩු වීමක් දැකිය හැක්කේ වැඩිහිටි හිම වලසුන් හා පැටවුන් අතර බව වාර්තාවේ සඳහන්ය. ඊට බලපා ඇති හේතු අතර, දේශගුණ වෙනස් වීම ප්‍රධාන සාධකයක් විය හැකි බව වර්තාවේ දක්වා තිබේ. ආක්ටික් සාගර ප්‍රදේශය ලෝකයේ වෙනත් ප්‍රදේශවලට වඩා වේගයෙන් ඉහළ යන බව කලක් තිස්සේ දන්නා කරුණකි. මේ තත්ත්වය නිසා ආක්ටික් මුහුදේ පාවෙන අයිස් ප්‍රමාණය අඩු වීමක් දැකිය හැකිය. ග්‍රීෂ්ම ඍතුව පැමිණීමේ දී මේ අයිස් කලින් දිය වීම මෙන්ම, ශීත ඍතුවට පෙර යළි සෑදීමේ දී පමා වීම ද සිදු වේ. හිම වලසුන්ගේ ප්‍රධාන ආහාරය වන සීල් මසුන් දඩයම් කිරීමේ දී මේ පාවෙන අයිස් තිබීම වැදගත් වේ. සංරක්ෂණ විද්‍යාඥයන් විසින් පෙන්වා දී ඇති ආකාරයට මේ තත්ත්වය දිගින් දිගටම පැවතුනහොත්, 2050 වර්ෂය වන විට සාගරයේ පාවෙන අයිස් නොමැති කාල සීමාව දීර්ඝ විය හැකිය. ඒ නිසා දඩයම් කිරීමට නොහැකිව හිම වලසුන් කුසගින්නේ පසුවන තත්ත්වයකට ලක් වීමට අවස්ථාව තිබේ. කෙසේ වෙතත් මේ වාර්තාවේම දැක්වෙන ආකාරයට සාගරයේ අයිස් ප්‍රමාණය අඩුවීම පමණක් මීට දායක වන්නේ ද යන්න සැකසහිතය. ඒ, ගත වූ වසර පහෙන් හතරකම පැවති අයිස් ප්‍රමාණය සාපේක්ෂව යහපත් වූ නිසාය. එම ප්‍රදේශයේ දැකිය හැකි සීල් ගහනය අඩු වීම ද හිම වලසුන්ගේ ගහනය අඩු වීම කෙරේ බලපෑ තිබිය හැකිය.

No comments:

Post a Comment