කොරෝනාවෙන් පසු වාතය යළිත් දූෂිත වෙමින්

ජගත් පරිසර පුවත් 363 - 10.06.2020

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම

විදුසර, 10.06.2020, පි. 3 (Vidusara)

චීනයේ වායු දූෂණය කොරෝනා වසංගතය නිසා පැන වූ සීමා කිරීම්වලට පෙර පැවති මට්ටමට යළි පැමිණෙමින් ඇති බව වාර්තා වෙයි. සමහර ප්‍රදේශවල මේ වන විටත් ඒ තත්ත්වය ඇති වී තිබෙයි. මේ දක්වා වසා දමා හෝ සීමා කර තිබූ ක්‍රියාකාරකම් යළිත් ආරම්භ වීමත් ඊට හේතුවය. ඉදිරියේදී යුරෝපයේ ද මේ ආකාරයෙන් වායු දූෂණය ඉහළ යනු ඇත.

බලශක්තිය හා පිරිසිදු වාතය පිළිබඳ පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථානය නම් ආයතනයක් විසින් පෙන්වා දී ඇති පරිදි මේ වන විට චීනයේ පවත්වා වායු දූෂණය මීට වසරකට පෙර පැවති මට්ටම හා සමාන වෙයි. ඔවුන් මෙහිදී සියුම් අංශුමය ද්‍රව්‍ය (PM2.5) හා නයිට්‍රජන් ඩයොක්සයිඩ් මට්ටම පිළිබඳව සැලකිල්ලට ගෙන තිබෙයි. දැඩි සීමා කිරීම් පැවති මාර්තු මාසය මුලදී මේ දූෂකවලට මට්ටම ඊට වසරකට පෙර (2019 මාර්තු) පැවති මට්ටම මෙන් 38%ක් හා 34%ක් පමණ අඩු වී තිබිණි.

මේ අතර හවායිහි මෝනා ලෝආ හි කාලගුණ නිරීක්ෂණ මධ්‍යස්ථානයේ වාර්තා අනුව 2019 මැයි මාසයේ මිලියනයකට කොටස් (ppm) 414.8ක මට්ටමේ පැවති වායුගෝලීය සාමාන්‍ය කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සාන්ද්‍රණය 2020 වර්ෂයේ මැයි මාසය වන විට 417.2 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත. එය මිලියනයකට කොටස් 2.4ක පමණ වර්ධනයක් වන අතර, කොරෝනා වසංගතයේ බලපෑම නොතිබුණේ නම් තවත් 0.4කින් ඉහළ යෑමට ඉඩක් පැවති බව සඳහන්ය. මේ අනුව කෙරෝනා වසංගතය නිසා ලෝකයේ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සාන්ද්‍රණයට ඇති වූ බලපෑම සිතුවාට වඩා අඩු විය හැකි බව පැහැදිලි බව විද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි.