Friday, January 31, 2020

ඔස්‌ට්‍රේලියාවේ ලැව් ගිනි

ජගත් පරිසර පුවත් 346 - 08.01.2020


ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 08.01.2020, පි. 3 (Vidusara)




ඔස්‌ට්‍රේලියාවේ ඇති වී තිබෙන ලැව් ගිනි තත්ත්වය අද වන විට ලෝකයේම අවධානය යොමු කර ගැනීමට සමත්ව තිබෙයි. එරට ලැව් ගිනි ඇති වීම සෑම වසරකම පාහේ සිදුවන සාමාන්‍ය සිදුවීමක් වුවත් මෙවර එය බරපතළ හා දිගු කාලයක් පවත්නා එකක් බවට පත්ව ඇත.

2019 වර්ෂයේ සැප්තැම්බර් මාසයේ පමණ එරට නිව් සවුත් වේල්ස් හා ක්වීන්සලන්ත යන ප්‍රාන්තවල ලැව් ගිනි ඇති වූයේ ගිනි සමයේ මුල් කාලයේදීමය. එසේම ඒවා සැලකිය යුතු තරම් විශාල ඒවා වූ බව ඒ දිනවලම වාර්තා වී තිබිණි. මේ වන විට මෙම ලැව් ගිනිවලින් එරටට සැලකිය යුතු බලපෑමක් සිදුව ඇත. වැඩිම හානිය සිදුව ඇත්තේ ස්වාභාවික පරිසරයට වනජීවින්ටය. එසේම අවදානම් ප්‍රදේශවලින් ජනතාව ඉවත් කිරීම නිසා මිනිස් ජීවිත නැති වී තිබෙන්නේ 24ක් පමණ ප්‍රමාණයකි. වායු දූෂණය නිසා ඇතැම් ප්‍රදේශවල වාතයේ තත්ත්වය ඉතා අයහපත් වී ඇත. පසුගිය ඉරිදා එරට අගමැති ප්‍රකාශ කර තිබුණේ මේ ලැව් ගිනි තවත් මාස ගණනාවක් පැවතිය හැකි බවයි.

කෙසේ වෙතත් මේ ලැව් ගිනි ඇති වීම දේශගුණ වෙනස් වීම සමඟ ඍජුව සම්බන්ධ වන්නේද යන්න ගැන සාකච්ඡාවක් එරට තුළ මෙන්ම ජගත් මට්ටමෙන්ද ඇති වී තිබෙයි. ලැව් ගිනි හා දේශගුණ වෙනස් වීම අතර ඇත්තේ තරමක් සංකීර්ණ තත්ත්වයකි. බොහෝ කලක සිට විද්‍යාඥයින් විසින් පෙන්වා දී ඇත්තේ ඔස්‌ට්‍රේලියාවේ ලැව් ගිනි ඇති වන වාර ගණන ඒ ඒ ලැව් ගිනිවල තීව්‍ර තාවය ඉහළ යෑම සඳහා උණුසුම් හා වියළි තත්ත්ව දායක විය හැකි බවයි. මේ වන විට ඔස්‌ට්‍රේලියාවේ සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය දිගුකාලීන සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වයට වඩා සෙල්සියස් අංශකයක් පමණ ඉහළය. ලෝකයේ සෑම පෙදෙසකම පාහේ සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය අතීතයට වඩා ඉහළ ගොස් ඇත්තේ මිහිතලය උණුසුම් වීම නිසා බව පිළිගත් කරුණකි.

කෙසේ වෙතත් එරට රජයේ බලධාරීන් මේ ගැන මුනිවත රැකීම හෝ විද්‍යාත්මක කරුණු ප්‍රතික්ෂේප කිරීම කලක් තිස්සේ දැකිය හැකි විය. එයට බලපාන හේතුව වන්නේ දේශගුණ වෙනස් වීම පිළිබඳව කටයුතු කිරීමේදී එරට දක්වන උදාසීන හා ප්‍රමාණවත් නොවන්නා වූ දායකත්වයයි. පැරිස් ගිවිසුම යටතේ 2030 වන විට සිදුකිරීමට ඔස්ටේ්‍රලියාව පොරොන්දු වී තිබෙන කාබන් විමෝචන සීමා කරන බවට පොරොන්දු දී ඇති 26%-28% අතර අගය ප්‍රමාණවත් නොවන බව විද්‍යාඥයින් විසින් පෙන්වා දී ඇත. එසේම ඒ ඉලක්කය අත්පත් කරගැනීම ද එරටට කළ නොහැකි බවද දක්වා තිබෙයි. ගල් අඟුරු හා වෙනත් පොසිල ඉන්ධන භාවිතය එරට තුළ ඉහළය. කෙසේ වෙතත් මෑතකදී මිහිතලය උණුසුම් වීම ලැව් ගිනි වර්ධන වීමට දායක වන බව එරට අගමැතිවරයා ද පිළිගෙන තිබිණි.

No comments:

Post a Comment