Tuesday, October 17, 2023

ඇමේසන් කලාපයේ නියඟය

ජගත් පරිසර පුවත් 501

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම 

විදුසර, 2023-10-18, පි. 2

බ්‍රසීලයේ ඇමේසන් වනාන්තරය ආශ්‍රිත ප්‍රදේශවල ඇති වී තිබෙන දැඩි නියඟයක් හේතුවෙන් ඇමේසන් ගංගාව ආශ්‍රිත ප්‍රවාහන කටයුතු ඇනහිට ඇති අතර, ඒ ප්‍රදේශවල වැසියන් ද, වනජීවීන් ද මේ තත්ත්වය නිසා අනතුරට පත්ව ඇතැයි පසුගිය සතියේ වාර්තා විය.

ඇමේසන් ප්‍රදේශයේ උතුරු දිග කලාපයට පතනය වන වර්ෂාපතනයේ ප්‍රමාණය ඒ ප්‍රදේශයේ ඓතිහාසික සාමාන්‍යයට වඩා අඩු වී තිබේ. මේ නිසා ඇමේසන් නදියට වැටෙව අතු ගංගා ගණනාවක ජල මට්ටම වාර්තාගත මට්ටමක් දක්වා අඩු වී ඇත. මේ නිසා ගංගාවල ජීවත්වන මසුන් මෙන්ම ගංගා ආශ්‍රිතව ජීවත්වන ඩොල්පින් මසුන් ද මිය ගොස් ඇති බව වාර්තා වේ. මේ තත්ත්වය සඳහා නියඟය හා තාප ප්‍රවාහය බලපා ඇති අතර, ඊට බලපා ඇති වෙනත් හේතු ඇතිදැයි සෙවීම සඳහා විඩිදුර අධ්‍යයනය සිදුකෙරේ.  

මේ තත්ත්වය ගංඟාව ආශ්‍රිතව ජීවත්වන මිලියන 30ක පමණ ජනතාවකට බලා තිබේ. තමන්ගේ ජීවනෝපාය මෙන්ම ගමනාගමන කටයුතු සඳහා ගංඟා භාවිත කරන වනාන්තර ආශ්‍රිතව පිහිටා ඇති ගංගාවල ජීවත්වන ජනතාව මේ නිසා වඩාත් අපහසුවට පත්ව ඇත. එසේම ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතා ගුවන් මගින් සැපයීමට ද සිදු වී තිබේ. මේ වන විට ප්‍රදේශයේ  නගර ගණනාවක හදිසි තත්ත්වයක් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති එරට රජය, මේ සඳහා විශේෂ කාර්ය බලකායක් ද පත් කර තිබේ. කෙසේ වෙතත්, ජනතාවගේ අවශ්‍යතා සැපයීම සිදුවන්නේ සෙමින් බව සඳහන් වේ. මේ නියඟය දේශගුණ විපර්යාස හා මේ වන විට ක්‍රියාත්මක එල් නිනෝ තත්ත්වය නිසා ඇති වී ති‌බෙන බව එරට රජය පවසයි.

No comments:

Post a Comment