කොරෝනා නිසා හරිත බලශක්තියේ පසුබැසීමක්?

ජගත් පරිසර පුවත් 356 - 18.03.2020

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම
විදුසර, 18.03.2020, පි. 3 (Vidusara)

මේ වන විට ලෝකයේ ව්‍යාප්ත වන කොරෝනා වෛරස් වසංගතය 2020 වර්ෂයේ කාබන් ඩයොක්සයිඞ් වායු විමෝචන අඩු වීමට හේතුවක් වනු ඇත. ඒ සමස්තයක් ලෙස ලෝක ආර්ථිකයේ සිදුවන පසුබෑමත් සමඟය. දැන් පවත්නා තත්ත්වය තුළ මේ වර්ෂයේදී තෙල් සඳහා ඇති ඉල්ලූමේ කලින් අපේක්ෂා කළ වර්ධනය සිදුනොවනු ඇත. දැනටමත් මෑත වසර 30ක කාලයේදී ඇති වූ විශාලතම තෙල් මිල අඩු වීම සිදු වී ඇත. එමගින් කාබන් ඩයොක්සයිඞ් වායු විමෝචන අඩු වීමක් සිදුවීම පරිසරයට තරමක් හෝ යහපතක් බව බැලූ බැල්මට පෙනෙන්නකි.

එහෙත් මේ ආකාරයෙන් හරිතාගාර වායු විමෝචන අඩු වීම තිරසර එකක් වනු ඇතිද යන්න මෙහි ඇති ගැටලූවයි. නිදසුනක් ලෙස ගතහොත්, මේ ආකාරයෙන් පොසිල ඉන්ධන විමෝචන අඩු වුවද ආර්ථික පසුබැසීම නිසා පිරිසිදු බලශක්ති ප‍්‍රභව සඳහා ආයෝජනය කිරීම නොසලකා හැරීම ද සිදු විය හැකිය. එවැනි විශාල පරිමාණ ව්‍යාපෘතිවල ආයෝජනය කිරීම් නැවතිය හැකිය. එවැනි තත්ත්වයක් ඇති වීම දිගු කාලීන වශයෙන් දේශගුණ ක‍්‍රියාකාරිත්වය සඳහා තර්ජනයක් විය හැකිය. මෙසේ පවසන්නේ අන්තර්ජාතික බලශක්ති නියෝජිතායතනයයි (IEA).

එසේ නොවුවහොත් මේ වර්ෂය අවසන් වන විට 1980 ගණන්වලින් පසුව සූර්ය බලශක්තියේ වර්ධන වේගය අඩු වූ පළමු වර්ෂය මේ වර්ෂය විය හැකිය. නව සූර්ය බලශක්ති ව්‍යාපෘති 8%කින් පමණ අඩු විය හැකි බව ද දැනට පුරෝකථනය කර ඇත. එමෙන්ම විදුලියෙන් ධාවනය වන මෝටර් රථ අලෙවිය ද අඩු විය හැකිය. මේ තත්ත්වය වළක්වා ගැනීම සඳහා හරිත ආයෝජන සිදු කළ යුතුව ඇති බව ඔවුන්ගේ අදහසයි. ඒ සඳහා ඒ ඒ රටවල ආණ්ඩු මැදිහත් වීම වැදගත් වන්නේ ලෝකයේ හරිත බලශක්ති ව්‍යාපෘතිවල ආයෝජන අතරින් 70%ක් පමණම ආණ්ඩු මගින් ඍජුව කරන ආයෝජන හෝ වක‍්‍රව සහන හෝ බදු හරහා සිදුකරන ඒවා වන නිසාය.